De weg naar vrijheid 

Margarete van den Brink

Is de mens vrij of onvrij? Onvrij, antwoordt de wetenschap, want we worden overwegend door onze genen bepaald. Toch kunnen we vrij worden, schrijf ik in dit boek.

Onze menselijke geest stelt ons namelijk in staat zelf waarheid te vinden en bewust keuzes te maken. Daarmee kunnen we onze biologische bepaaldheid en ons ego overstijgen. Vrij word je niet zomaar, niet vanzelf. Daarvoor is werk aan jezelf nodig en inzicht in de ontwikkelingsprocessen die met onze menswording samenhangen.

Met behulp van kennis uit de esoterische traditie en voorbeelden uit het dagelijks leven wordt in dit boek een weg gewezen die van onvrijheid naar vrijheid leidt.

'De weg naar vrijheid' sluit aan bij de fasen zoals deze beschreven worden in het boek 'Spirituele ontwikkeling van mens en organisatie in zeven fasen', maar legt weer andere accenten.

INHOUD

1. Het individu staat centraal

Vrijheid van het individu
Teveel vrijheid

2. Waarom zijn wij op aarde?

Waarom zijn wij op aarde?
Het vergeten doel
Doel van de schepping volgens de esoterische traditie

3. De weg naar vrijheid

Verbinding met de wereld van de materie
Vrijmaken uit oude gebondenheid
Zélf keuzes maken
Het leren kennen van goed en kwaad
Tijd van overgang en crisis

4. De vrijheid brengende Geest

De nieuwe goddelijke gaven
Geest is bewustzijn
Geest is innerlijke activiteit
De mensen zijn volwassen geworden

5. Fasen op de weg naar vrijheid

Fase 1. Eénheid en verbondenheid
Fase 2. Groepsmens
Fase 3. Het ik.
Fase 4. De innerlijke transformatie
Vrij worden van en vrijheid tot

Fase 5. De ontwikkeling van het geestelijke Zelf

Samenvatting
In meerdere fasen tegelijkertijd.

6. Groeperingen in de samenleving en hun fasen

Groeperingen in fase 2
De mens: vrij of onvrij?
De positie van de vrouw
Vrije meningsuiting
Groeperingen in fase 3

7. Fase 2: leven in de groep

Het algemene kenmerk van fase 2
De vrijheid van de moslima
Mannen worden wakker
Wanneer ben je vrij en wanneer niet?
De overgang van fase 2 naar 3
De ontwikkelingsopdracht wordt niet begrepen

8. Fase 3: de ik-ontwikkeling

Het algemene kenmerk van fase 3
Drie belangrijke aspecten
Loslaten van het oude
Eigen onderzoek en vrije meningsuiting
Problemen in de relaties
De negatieve kanten van de ik-ontwikkeling
De vrijheid van meningsuiting en het recht om te beledigen
Toch nog gedragsregels van buiten?

9. Fase 4 en 5: transformatie en innerlijk ontwaken van het geestelijke Zelf

Het algemene kenmerk van fase 4 en 5
Afstand nemen
Vastlopen, bezinning
De crisis
Innerlijk ontwaken
De transformatie of het proces van innerlijke omvorming
Inzicht krijgen in en verwerken van het verleden
Inzicht krijgen in onvrije denkpatronen
Hoe ga ik anders met de dingen om?
Vrijheid is in wezen altijd gedachtenvrijheid
Oefenen in de praktijk van het leven
Verbinding met het spirituele, God
Op weg naar vrijheid

10. Tot slot

Het vrijheidsbeleven in de verschillende fasen
Zonder geest geen vrijheid
Altijd streven naar vrijheid

Uitgeverij Nearchus, imprint Adventum

Paperback, 113 bladzijden

ISBN 978-94-92326-60-7


Recensies van dit boek

Recensie van de redactie van NBD/Biblion op www.bol.com

De auteur onderzoekt hoe de zware nadruk op 'de vrijheid van het individu' van de laatste jaren gewaardeerd moet worden. Vanuit het esoterisch christendom ziet zij zowel in de ontwikkeling van de mensheid als in die van elk mens, vijf fasen. In den beginne is er de eenheid van de mens en het goddelijke. In fase twee is de mens een collectief wezen, dat in fase drie daaruit losbreekt, om een eigen persoon te worden, wat gepaard gaat met de nodige strubbelingen. Op dit moment verkeren wij in de overgang naar fase 4, waarin 'steeds meer mensen innerlijk in proces komen, zichzelf wezenlijke vragen stellen en op weg gaan om vanuit de veel diepere kern in zichzelf te leven.' In fase 5 leer je inzien dat werkelijke vrijheid is 'je ook - op een nieuwe vrijlatende manier - verantwoordelijk voelen voor de ander (...) en voor diens weg naar vrijheid.'

Dit boek is een deel in de serie 'Nieuwe spiritualiteit', waarin boeken verschenen van Hans Stolp, Roelof Tichelaar en Harm Wagenmakers. Deze vier auteurs zijn representanten van een groeiende groep 'esoterisch christenen'.


Recensie van Boudewijn Koole op www.bk-books.eu dd. 4 december 2006

Boudewijn Koole bespreekt in zijn recensie op het internet zowel het boek van Hans Stolp 'Aan synagoge, kerk en moskee voorbij: van religie naar menswording' als het boek 'De weg naar vrijheid'. Hij combineert beiden waarschijnlijk omdat Hans Stolp aan het eind van zijn boek naar 'De weg naar vrijheid' verwijst als een vervolg op zijn boek.

Uit de uitgebreide recensie van Koole heb ik het volgende overgenomen:

Twee prettig leesbare boekjes met veel inspirerende (vooral bij Stolp) en praktische (vooral bij van den Brink) aanwijzingen. Zij zijn ook geschikt voor de minder intellectueel ingestelde lezeres en lezer.

Stolp behandelt de belangrijkste wereldgodsdiensten vanuit een speciaal perspectief, dat van de evolutie. Hij spreekt nadrukkelijk van een esoterische visie die hier achter zit. We weten ook uit de verwijzingen en uit zijn andere publicaties dat hij veel inzichten put uit de geschriften van Rudolf Steiner. Dat geldt zeker van dit boek. Die visie is buitengewoon interessant en komt er op neer dat de grote religies allemaal een eigen functie hadden op het moment dat zij ontstonden, maar dat hun tijd voorbij is. Er zullen geen grote religies in die zin meer komen. Want de tijd is nu gekomen dat de evolutie verder gaat via de geestelijke ontplooiing van individuen, van binnenuit. Dit is ook het perspectief achter het boek van van den Brink, maar die vult dat transformatieproces in zoals dat door ons mensen van nu en in deze omgeving doorgemaakt kan worden. Stolp zegt dan ook aan het eind van zijn boek dat het boek van van den Brink begint waar zijn boek ophoudt.

Een punt dat in beide hier besproken boeken wat minder aan de orde lijkt te komen dan in andere boeken van dezelfde auteurs, is het directe contact met de geestelijke wereld. Hier wordt het herstel van dit contact meer in het evolutionaire perspectief uitgelegd (Stolp) en in het perspectief van de persoonlijke transformatie (van den Brink). In beide gevallen blijft nogal in het midden waarin dit contact nu precies bestaat. Het lijkt vooral te gaan om innerlijk sterker worden, een beter contact met je intuïtie hebben. Dat vind ik overigens al erg waardevol.

Het boek van van den Brink is net als dat van Stolp een uitwerking en combinatie van antroposofische en modernere inzichten. Zij begint met een boeiende weergave van de visie op vrijheid en de dilemma's ervan in de moderne samenleving, speciaal bij de Verlichtingsdenkers. Daarna werkt zij de visie van Steiner en de latere antroposofie uit op de persoonlijke transformatie van individuen die nu doorbreekt in de evolutie (98: eind van de twintigste eeuw). En combineert die met haar ervaringen die zij in haar werk als communicatieadviseur heeft opgedaan. Daaruit heeft zij - neergelegd in eerdere boeken - een schema ontwikkeld in een aantal stappen naar vrijwording. Evenals Stolp onderscheidt zij daarin eerdere groepsfasen en latere individuele fasen, maar zij werkt die in dit boek uit aan de hand van een aantal boeiende concrete voorbeelden. Zij put daarbij behalve uit haar ervaring ook uit berichten in de media en diverse boeken. Dat alles leidt tot een interessant betoog waar lezers zeker inspiratie aan zullen kunnen ontlenen.

Een ander sterk punt van het boek van van den Brink is haar behandeling van de onderdrukking van vrouwen (speciaal in de islam), met onder meer de voor- en nadelen van het dragen van een hoofddoekje. Daar is de concrete samenleving heel erg aanwezig en wordt op een buitengewoon praktische en waardevolle wijze belicht vanuit haar interessante invalshoek.
Net zo is het met haar aandacht voor de vrijheid van meningsuiting naar aanleiding van een opmerking van Hirsi Ali. Van den Brink komt tot de conclusie dat die niet samenvalt met de vrijheid tot beledigen maar dat het er op aan komt in die vrijheid ook de vrijheid van de ander te respecteren, omdat je anders langs het doel schiet.

Zowel van den Brink als Stolp (zie al hierboven bij de bespreking van diens boek) leggen er nadruk op dat het 'werken aan jezelf' dat de laatste decennia zo populair geworden is in het Westen, een uiting is van de evolutie zoals zij die zien (individuele spirituele transformatie). Zij besteden betrekkelijk weinig aandacht aan de samenhang van de moderne individualisering met consumentisme. Een individualisering die de vermogens van individuen om informatie te verwerken zo overschat dat momenteel niet ten onrechte veel mensen om hulp moeten vragen bij het invullen van formulieren en het maken van keuzes bij bijvoorbeeld subsidieaanvragen, financiële contracten en overheidsenquêtes. Van den Brink komt aan het eind van haar boek wel terug op het thema van de vrijheid bij de verlichtingsdenkers en signaleert dan buitengewoon terecht dat een nieuw denken over het hanteren van gezamenlijke maatstaven in een samenleving in deze context gewenst is.

De auteurs geven duidelijk aan dat hun gedachten en inzichten en ervaringen zich in ontwikkeling bevinden, en zij zijn te waarderen voor het feit dat zij deze - als een spiegel van de huidige tijd - aan ons lezers ten beste geven. Met hun 'tussentijdse verslagen' kunnen wij ons voordeel doen. Ons eraan scherpen en net als zij onze eigen ook boeiende - en, zegt van den Brink, nooit zonder terugvallen verlopende - weg gaan.

« terug naar de vorige pagina

 

naar boven